به گزارش «اخبار خودرو»، از روز یکشنبه هفته گذشته، نرخ ارز در سامانههای سنا و نیما به بازار آزاد نزدیک شد و حتی در ساعاتی از آن فراتر رفت. از روز سهشنبه هفته پیش نیز سامانه از دسترس خارج شد و امکان مشاهده نرخ در آن وجود ندارد. همین موضوع باعث طرح این سوال شد که «آیا قرار است ارز بازار آزاد و سامانه نیما به یک نرخ مشترک برسند؟» این شرایط، تولیدکنندگان، واردکنندگان و حتی صادرکنندگان را سردرگم کرده و مشخص نیست این فعالان صنعتی و تجاری چگونه باید ارز موردنیاز خود را تامین کنند؟ یکی از فعالان صنعت خودرو در همین خصوص به «روزنامه دنیای خودرو» میگوید: «شنبه و یکشنبه هفته گذشته نرخ ارز سامانه سنا حتی بیشتر از بازار آزاد بوده است. البته در روز سهشنبه اصلاح نرخ انجام شد اما باز هم رابطه بین ارزها در آن رعایت نشد و نرخهای تعیینشده ارزهای مختلف بهصورت متناسب با یکدیگر تعیین نشده بود. بهعنوان مثال، در حالی یورو 9هزارتومان قیمت خورده بود که درهم 2هزار تومان قیمت داشت! از عصر سهشنبه هم سامانه سنا دیگر در دسترس نبوده است.» در مقابل اما توجیه مسئولان درخصوص وضعیت نرخ ارز در سامانه این بوده که بازار ارز ثانویه پوششدهنده فعالیتهای تجاری است و با بازار ارز اسکناسی که دارای حجم محدودی است تفاوت دارد. از این رو، واکنشهای کاهشی در این بازار با تاخیر انجام میشود!
رونماییهای پیاپی از سامانههای نابسامان
این فعال خودرویی تاکید میکند: «ابتدا باید این سوال پرسیده شود که چرا سامانه در دسترس نیست تا فعالان اقتصادی از نرخ ارز در دو سامانه نیما و سنا باخبر شوند.
سوال بعدی این است که وقتی به گفته مسئولان، قیمت ارز در بازار آزاد نباید ملاک عمل باشد، چرا نرخ ارز در سامانه به این قیمت و حتی بیشتر از آن میرسد؟» وی با بیان اینکه روز دوشنبه هفته گذشته نرخ دلار در سامانه سنا 300تومان گرانتر از قیمت آن در بازار آزاد بود، میافزاید: «وضعیت کماکان به همین شکل باقی مانده است.»
با توجه به مباحثی که طی هفته گذشته درخصوص کاهش نرخ ارز مطرح بود و همچنین جلوگیری از انتشار قیمت ارز در سایتها، بهنظر میرسد قیمت ارز درحال تکنرخی شدن است. بنا به گفته مسئولین وزارت اقتصاد، سامانه نیما مشکلات فراوانی دارد و ظاهرا قرار است سامانه جدیدی طراحی و معرفی شود.
تقلیل سرمایه در گردش خودروسازان با تامین نقدی ارز
مساله دیگری که فعالان صنعتی و اقتصادی با آن دست به گریبان هستند، بحث پرداخت مابهالتفاوت ارزی است، موردی که بر پیچیدگیهای فعالیت در بخش تولید و واردات افزوده است. بسیاری از شرکتهای خودرویی بهجای پرداخت مابهالتفاوت ارزی تعهد دادهاند تا درصورت قطعیت الزام مبالغ تعیینشده را پرداخت کنند. مشخص نبودن سرانجام دستورالعملهای اقتصادی در سطح کلان یکی از آفتهای این روزهای صنعت و تجارت کشور است. این فعال صنعت خودرو در خصوص مشکلات مربوطبه این نوع دستورالعملها میگوید: «ارز موردنیاز واردات CKD (قطعات منفصله) باید از سامانه نیما یا سنا تامین شود. این درحالی است که نرخ ارز بهصورت لحظهای تعیین میشود و یوزانس قابلاستفاده نیست. در نتیجه تقریبا همه باید بهصورت نقدی مواداولیه خود را خریداری کنند. این مساله باعث شده است سرمایه در گردش واحدها بهشدت تقلیل برود.»
جایگزینی السیهای دیداری با السیهای مدتدار
وی با بیان اینکه قبلا خودروسازان از یوزانسهای 180روزه استفاده میکردند، میافزاید: «در گذشته به دلیل اینکه روابط بانکی خارجی تسهیل شده بود، یوزانسهای 360روزه هم مورداستفاده قرار میگرفت اما از زمانی که نوسانات ارزی شروع شد، تقریبا یوزانس قطع شد. یعنی السیهای مدتدار قطع شده و السیهای دیداری جایگزین آن شده است. السی دیداری هم تقریبا نقدی محسوب میشود و در فاصله 25روز باید با بانک تسویه کرد.»
این فعال صنعتی با بیان اینکه به دلیل نوسان نرخ دلار امکان فروش قطعی از خودروسازان سلب شده است، میافزاید: «هر پیشفروشی که از سوی خودروسازان انجام میشود باید بهصورت باز باشد و نمیتوان تصور کرد که با چه نرخی میتوان تسویه انجام داد یا موقع خروج از گمرک دولت چه نرخی را مطالبه میکند.»
وی با تاکید بر اینکه متاسفانه چشمانداز روشنی در این خصوص وجود ندارد، اظهار میکند: «این وضعیت ناپایدار روی فعالیت همه خودروسازان تاثیر منفی گذاشته و همه با کاهش تولید مواجه شدهاند. همه منتظر هستند ببیند شرایط پایدار چه وقتی حاکم میشود و در چه زمانی به ثبات دلخواه صنعت خودرو دست پیدا میکنیم.»